W październiku Centrum Kulturalnym Ojców Barnabitów w Warszawie odbyło się ogólnopolskie Spotkanie Oddziałów i Kół – Związku Dużych Rodzin Trzy Plus. Na spotkaniu była silna reprezentacja Oddziału Wielkopolskiego, w tym członków z Gminy Wolsztyn. Tego typu wydarzenia odbywają się dwa razy do roku, na wiosnę i jesień. Są to spotkania kultur regionów, z których członkowie przyjeżdżają, ale również bank gotowych pomysłów, z którymi stamtąd wyjeżdżamy i dzięki którym możemy działać w lokalnych społecznościach. Trudno opowiedzieć o wszystkich spotkaniach i rozmowach. Byli zarówno przedstawiciele władzy centralnej, władz samorządowych z różnych gmin kraju, jak i pracownicy instytucji typu Związek Banków Polskich, Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, czy Krajowej Izby Radców Prawnych. Z każdym mogliśmy przedyskutować problemy z jakimi rodziny wielodzietne borykają się w swoim środowisku, ale również wskazać obszary i kierunki, w których rodziny mogą się rozwijać. Spośród tego wszystkiego postanowiłem wybrać cztery według mnie najciekawsze panele.
O trudnościach szczególnie w pandemii
Związek Dużych Rodzin od kilku lat prowadzi Linię 3Plus. Jest to miks telefonu zaufania, pogotowia interwencyjnego i centrum informacyjnego. Na Linii można zarówno zasięgnąć porady w kwestiach wychowawczych, konfliktów sąsiedzkich, jak i przeżywanych trudnościach psychicznych. Kontakt jest możliwy w formie telefonicznej lub mailowej. Jest to telefon dedykowany rodzinom, również niezrzeszonym w ZDR, często rodzinom z małą liczbą dzieci. Po drugiej stronie słuchawki pracują specjaliści z zakresu psychologii, prawa, pedagogiki, mediacji. Sam raport dotyczył okresu od 31 sierpnia 2020r. do 1 sierpnia 2021r. W tym okresie zostały odebrane 253 telefony. Liczba otrzymanych wiadomości e-mail nie została podana. W ponad 50% kontaktowały się osoby w przedziale wiekowym 35-45 lat, w 76% były to kobiety, w ponad 40% mieszkańcy miast powyżej 500 tys. mieszkańców. Zakres rozmów i poruszanych spraw był bardzo szeroki. Każdy przedstawiciel Linii reprezentował sprawy ze swojej specjalności. Jakub Panek– psychoterapeuta, trener umiejętności psychospołecznych. Mówi o trudnościach z jakimi spotykali się dzwoniący w kontekście lockdownów i wszechobecnej pandemii koronawirusa. Opisywał to, jak bardzo często rodziny pozostawały bez pomocy ze strony urzędów, powołanych do celu wsparcia rodzin i rodzicielstwa. Mówił o trudnościach w relacjach, które pojawiały się w sytuacji, gdy nagle rodzina pozostawała przez cały tydzień razem na bardzo często małym metrażu. Rodzina wielodzietna, to wulkan energii. Jest ona rozładowywana i stopniowana w ciągu całej doby. Młodsze dzieci do południa są w przedszkolach, starsze w szkołach, po południu każdy ma jakieś zajęcia, gdzieś jeździ, coś załatwia. W tym trybie życia rodziny świetnie sobie radzą- jest to kontrolowany chaos. Natomiast w sytuacji, gdy ta sama rodzina musiała wspólnie przebywać całą dobę na kilkudziesięciu metrach kwadratowych pojawiły się naturalne problemy i to w sytuacji rodzin bardzo dobrze funkcjonujących i bardzo silnie ze sobą zżytych. Kolejnym tematem poruszonym przez Jakuba Panka był temat konfliktów sąsiedzkich, zwłaszcza tych, które powstały właśnie na bazie pandemii. Taki konflikt jest bardzo stresujący dla rodziny. Powoduje dodatkowe napięcia i ciągły stres emocjonalny. Są to konflikty niezawinione ze strony rodziny. Hałas generowany przez rodzinę jest naturalny i wynika z potrzeb życia codziennego, a nie przypisywanej rodzinie złośliwości. Rodzina również musi borykać się bardzo często z pomówieniami i fałszywymi oskarżeniami sąsiadów. Tę sytuację znam z autopsji. Karolina Kowalczyk- Radca Prawny z OIRP Warszawa poinformowała o aspektach prawnych konfliktów sąsiedzkich. Uspokajała, że spraw, które odbywają się przed sądami dotyczących funkcjonowania rodzin wielodzietnych w sądach jest bardzo niewiele i nie są wygrywane przez sąsiadów. Dla rodzin był to bardzo ważny głos w dyskusji. W tym panelu poruszono jeszcze jeden ważki problem dotyczący funkcjonowania w Polsce rodzin wielodzietnych. Mianowicie problem mieszkaniowy. Rodziny wielodzietne są bardzo łatwo pomijane w przyznawaniu mieszkań z komunalnego zasobu gminy. Ponadto liczba wychowywanych dzieci często uniemożliwia staranie się o kredyt hipoteczny, nawet przy obiektywnie wysokich dochodach. Również wynajem bardzo często jest utrudniony z powodu uprzedzeń i niezrozumienia z jakim spotyka się w ogóle zjawisko wielodzietności w Polsce. Ten temat poruszał Michał Wydra- pełnomocnik Związku ds. mieszkaniowych. Tutaj należy zauważyć, że chociaż Polska pod rządami obecnej władzy ruszyła z kopyta i w bardzo dużym stopniu zaczęła wspierać rodziny wychowujące dzieci, to jednak barier mieszkaniowych w żaden sposób nie zmniejszyła i pod tym kątem patrząc jesteśmy w ogonie cywilizowanego świata. Programy mieszkaniowe mają nie tylko zamożne kraje europejskie, ale również małe Węgry, biedna Rumunia, czy mocno zliberalizowana Estonia. Raport Linii 3Plus wzbudził najwięcej emocji z całego spotkania. Był w obszernych fragmentach transmitowany przez telewizje ogólnopolskie, ponieważ poruszał bardzo wiele ważkich dla rodzin kwestii, również nie przytoczonych w tym skrócie.
DOBRE PRAKTYKI W SAMORZĄDACH
Kolejnym ciekawym wydarzeniem była prezentacja dotycząca dobrych praktyk stosowanych przez samorządy w stosunku do rodzin wielodzietnych. Związek Dużych Rodzin utworzył Forum Samorządowe, do którego zostali zaproszeni przedstawiciele wielu Gmin i Powiatów, które dawały szansę na dobrą współpracę w kierunku tworzenia dobrego klimatu dla funkcjonowania rodziny. Również wolsztyński Ratusz otrzymał zaproszenie do uczestniczenia w forum, dzięki temu, że w 2018r. odbył się w naszym mieście jednodniowy SOK jesienny, który uzyskał wsparcie ze strony burmistrza Wojciecha Lisa, starającego się wówczas o reelekcję. Niestety, koperta z zaproszeniem do wstąpienia do Forum Samorządowego zaginęła w sekretariacie i burmistrz nigdy nie miał okazji skorzystać z zaproszenia. Forum istnieje już od kilku lat i to daje możliwość wskazania na konkretne efekty. Są gminy, które skorzystały z doświadczenia Związku Dużych Rodzin i rozwiązały w ten sposób wiele problemów społecznych i gospodarczych występujących na ich terenie. Najtrudniejsze problemy, jakie polityka prorodzinna rozwiązała, dotyczyły zmniejszenia przestępczości w konkretnych dzielnicach dużych miast, rozwiązywała problemy z brakiem pracowników w mniejszych ośrodkach miejskich i na terenach wiejskich. Raport ten również wykazał zaskakująco dużą mobilność rodzin. Z powodu programów prorodzinnych wiele rodzin jest gotowych zmieniać miejsce zamieszkania o setki kilometrów. Samorządowcy podkreślali, że każde rozwiązanie wprowadzane dla podniesienia jakości życia rodzin służyło ogółowi mieszkańców i dawało wspaniały wskaźnik efektywności w stosunku do wydatkowanych z budżetu środków. Gminami przodującymi w Forum Samorządowym jest Szczecin, gmina Grodzisk Mazowiecki i Nysa, a także Powiat Lubartowski.
SAMORZĄDY WSPIERAJĄCE DUŻE RODZINY
Następnym ciekawym punktem była prezentacja działalności Kół Związku. Koła są najniższą komórką ZDR 3+, działającą na poziomie Gminy. Najciekawszymi działaniami podzieliło się Koło Jaworzno. Jest to miasto osiemdziesięciotysięczne. Tamtejsze Koło zrzesza ok. 50 rodzin wielodzietnych. Organizują pikniki, wyjazdy, spotkania. Angażują się w pomoc społeczną.
Koło Wadowice, które w zeszłym roku organizowało spotkanie, na którym również miałem przyjemność, być chwaliło się siedzibą, którą otrzymało od miasta. Wyremontowało ją i są teraz w stanie organizować czas dzieciom i młodzieży we własnym lokalu. Wśród tych prezentacji były dwa wielkopolskie Koła. Gmina Swarzędz ze swoją przewodniczącą Elą Majka zaprezentowało swoje działania, ukierunkowane na kreowanie pozytywnego wizerunku rodziny i wzmocnienie małżeństwa. W zeszłym roku organizowali randki małżeńskie, gry terenowe, spotkania przy kawie dla małżonków. Bardzo mocno zaangażowali się w celebrację tygodnia rodziny. Najbliżej nas jednak rozkwita jeden z najpiękniejszych kwiatów. Kasia Szkudlarska- przewodnicząca Koła Nowy Tomyśl średnio dwa razy w miesiącu organizuje jakieś wydarzenia dla rodziców i dzieci z rodzin wielodzietnych. Angażowała się i angażuje w akcje pomocowe na rzecz chorych dzieci. Wspiera mamy wielodzietne (organizując np. zajęcia Bachata sensual), jak i całe rodziny, zabierając je na wycieczki rowerowe połączone ze zwiedzaniem ścieżki edukacyjnej z nadleśniczym. I to wszystko bez wsparcia samorządu, czy innych organizacji. Ale największym osiągnięciem Kasi jest niewątpliwie wywalczenie zniżki na odbiór odpadów dla rodzin z gminy Nowy Tomyśl. Jest to jej ogromny sukces okupiony ogromem pracy ze strony przewodniczącej Koła, do którego nie przyłożył się nikt inny.
AKADEMIA TALENTÓW
I na koniec zostawiłem sobie opisanie sztandarowego programu Związku. Akademia Talentów to program stypendialny skierowany dla dzieci z rodzin wielodzietnych. Właśnie zakończyła się jego pierwsza edycja. Stypendysta AT otrzymuje co miesiąc niedużą sumę pieniędzy, ale przede wszystkim opiekę mentora, który jest przedstawicielem dużej firmy. Bierze udział w spotkaniach i warsztatach, a także w Letniej Akademii Talentów, czyli tygodniowym wyjeździe wypełnionym warsztatami i spotkaniami z ludźmi biznesu (dużego biznesu), trenerami, dziennikarzami. Odwiedzają duże przedsiębiorstwa i zawiązują znajomości, które będą skutkowały szeregiem sukcesów zawodowych. Przynajmniej taką żywimy nadzieję. Po zakończeniu pierwszej edycji programu pojawiły się pierwsze oferty pracy dla naszych stypendystów.
Na zakończenie SOKu odbyło się walne zebranie sprawozdawcze dla wszystkich członków ZDR 3+. Całość była bardzo dobrym czasem wypełnionym po brzegi spotkaniami ze wspaniałymi ludźmi. Rodziny wielodzietne to niesamowite środowisko, które daje nadzieję na przyszłość. Poznałem wielu rodziców z genialnymi pomysłami, niesamowitą, radosną młodzież i mnóstwo szczęśliwych dzieciaków. Jestem niezmiernie dumny z faktu, że również przedstawiciele naszego zakątka kraju mogą uczestniczyć w tym wspaniałym dziele.
Dariusz Kubaczyk
Koło Wolsztyn