Bartosz Buda absolwent wolsztyńskiego liceum, obecnie student Politechniki Poznańskiej uczestniczy w projekcie, który weźmie udział w amerykańskich zawodach Spaceport America Cup 2022. W Panoramie Telewizji Polskiej usłyszałam informację, że poznańscy studenci zbudowali rakietę wzbijającą się na wysokość 9000m z prędkością niemal 2000km/h. Rakieta może służyć do testowania technologii kosmicznych, sondowania atmosfery, czy kalibracji tarcz antyrakietowych.
Rozmawiam z Bartoszem Budą z Wolsztyna.
Czy zainteresowania narodziły się w liceum?
– W liceum byłem w klasie o profilu politechnicznym z rozszerzonym programem z matematyki, fizyki i informatyki. Moim wychowawcą była Pani Regina Popiół. Dużo zawdzięczam moim nauczycielom, przede wszystkim Pani Jolancie Małej oraz Panu Marcinowi Klessa, którzy mieli znaczny wpływ na wybór mojego kierunku na studiach i ukierunkowanie moich zainteresowań.
Proszę powiedzieć na jakim wydziale studiujesz…
– Studiuję Mechatronikę na Wydziale Inżynierii Mechanicznej.
Kiedy dołączyłeś do koła naukowego? Proszę przybliżyć jego założenia.
– Do koła naukowego PUT Rocketlab dołączyłem dzięki rekrutacji, jak się tylko o nim dowiedziałem.
Nasze koło naukowe składa się z blisko 60 osób. Zajmujemy się opracowywaniem i testowaniem wysoko wydajnych hybrydowych silników rakietowych oraz konstrukcją studenckich rakiet badawczych. Naszym celem jest reprezentowanie Polski na arenie międzynarodowej, w celu pokazania polskiej myśli technicznej od dobrej strony i tego, że polska inżynieria jest na równi z inżynierią światową. Wymogi konkursu wymuszają bardzo wysoki stopień optymalizacji i stosowanie niestandardowych rozwiązań, które w konsekwencji rozszerzają nasze kompetencje. W tym roku naszym głównym celem jest start w międzynarodowych zawodach Spaceport America Cup 2022 odbywających się w stanie Nowy Meksyk w Stanach Zjednoczonych.
Czy macie już na koncie jakieś osiągnięcia?
– W zeszłym roku we wspomnianych zawodach nasza rakieta HEXA 2 zdobyła aż dwie nagrody:
1 miejsce w najbardziej zaawansowanej kategorii 30K SRAD Hybrid/Liquid (rakieta pozwalająca na lot na 30000 stóp, o ciekłym lub hybrydowy napędzie własnej konstrukcji) oraz Technical Exellence Award za najlepszy projekt pod względem technicznym na całych zawodach. W zawodach wzięło udział 75 drużyn z sześciu kontynentów, a w naszej kategorii pokonaliśmy drużyny z najlepszych uniwersytetów technicznych świata m.in. Stanford, ETH Zurich oraz University of Waterloo. Zdobyliśmy również pierwsze miejsce w konkursie StRuNa, w kategorii StRuNa-Tech, a nasze prace opisaliśmy już w dziewięciu publikacjach naukowych oraz kilkunastu pracach dyplomowych. Możemy pochwalić się również tym, że nasi absolwenci pracują teraz w takich organizacjach jak CERN (Europejski Instytut Badań Jądrowych), Europejska Agencja Kosmiczna czy ILOT (Instytut Lotnictwa), między innymi dzięki ciężkiej pracy i wiedzy zdobytej podczas pracy w naszym kole.
Dzięki Panoramie dowiedziałam się o waszej pracy. Na czym polega ten projekt?
– Hexa 2 + jest jednostopniową rakietą sondażową z silnikiem hybrydowym o długości 4,2m. Wykorzystuje podtlenek azotu (N2O) jako utleniacz oraz paliwo stałe w postaci mieszaniny parafinowej. Profil misji zakłada wyniesienie aparatury badawczej o masie 4 kg na pułap 9144m oraz odzyskanie komponentów rakiety, z wykorzystaniem 2 stopniowego systemu spadochronów. Dodatkowo zainteresowania badawcze powiązane są z opracowaniem skutecznej i długodystansowej komunikacji radiowej oraz własnego systemu elektroniki pokładowej. PUT Rocketlab kieruje się ideą wykorzystywania rozwiązań o wysokich walorach doskonałości rozwiązań technicznych,
co poskutkowało docenieniem naszych efektów działań na arenie międzynarodowej.
Proszę przybliżyć zadania rakiet sondażowych.
– Rakiety sondażowe są wykorzystywane w wielu projektach naukowych, od sondowania atmosfery ziemskiej przez eksperymenty w mikrograwitacji do testowania technologii kosmicznych. Mogą być też wykorzystane przez wojsko do kalibracji tarcz antyrakietowych i wykrywania latających obiektów.
Czy macie Państwo pomysły na nowe projekty?
– Każda praca inżynieryjna wymaga dużego nakładu czasowego i często finansowego. W tym roku chcemy zbudować układ turbopompowy do zasilania hybrydowego silnika rakietowego. Jest to zadanie niezwykle ambitne dla studenckiej grupy badawczej, ponieważ napędy wykorzystujące zasilanie turbopompowe, były do tej pory domeną rakiet klasy orbitalnej i dużych rakiet o zastosowaniu militarnym. Oprócz tego planujemy uruchomić w tym roku stanowisko do testowania naszych silników rakietowych na lotnisku w Kąkolewie, dzięki uprzejmości Politechniki Poznańskiej.
Dowiedziałam się, że potrzebujecie pieniędzy na wyjazd do Stanów Zjednoczonych, aby wziąć udział w tych zawodach. Ile potrzebujecie pieniędzy na wyjazd?
– Koszt całego wyjazdu to około 160 000 złotych. W celu zrealizowania naszych planów zorganizowaliśmy zbiórkę w serwisie zrzutka.pl na kwotę 80 000 zł, resztę funduszy planujemy pozyskać dzięki wspariu Politechniki Poznańskiej oraz poprzez współpracę z firmami czy instytucjami.
Pieniądze zebrane w zbiórce będą przeznaczone na:
– bilety lotnicze,
– koszty uczestnictwa w zawodach,
– zakwaterowanie,
– wynajem samochodów oraz opłacenie kosztów paliwa,
– transport ponad 4 metrowej rakiety oraz blisko 10-cio metrowej platformy startowej.
Ilu z osób ma do USA pojechać?
Do USA musi pojechać 14 osób oraz opiekun naukowy (spośród 60 członków koła), którzy zapewnią poprawny przebieg misji. Wspomniana zbiórka jest dla osób, które chcą finansowo wesprzeć rozwój młodych polskich inżynierów oraz wysłać ich na arenę międzynarodową, by mogli pokazywać,
że Polacy w niczym nie ustępują inżynierom z majętniejszych krajów, co w zeszłym roku wspaniale pokazały wszystkie pozostałe polskie zespoły (z Wrocławia, Krakowa oraz Gdańska).
Czy w tej delegacji konkursowej jest również Pan?
– Ze względu na pełnione funkcje wiceprzewodniczącego oraz lidera sekcji MAIT (Manufacturing Assembly Integration Test) jestem zobowiązany do wyjazdu.
Kiedy planowany jest wyjazd?
– W czerwcu 2022 roku.
Mam nadzieję, że wolsztynianie i nie tylko, przyłączą się do zbiórki wyjazdowej na tak prestiżowe zawody. Bartosz Buda jest absolwentem wolsztyńskiego liceum, a jego mama Pani Małgorzata Buda bardzo zaangażowaną nauczycielką w tym liceum. Podajemy adres serwisu, na którym zorganizowana jest zrzutka https://zrzutka.pl/put-rocketlab. Na podanej stronie mogą Państwo obejrzeć film promocyjny koła naukowego PUT Rocketlab. Mam nadzieję, że samorządowcy miejscy, jak i powiatowi dorzucą co nieco do tej zbiórki. Na razie zebrano 2355 zł, brakuje więc jeszcze 77645zł.
Anna Domagalska
